Dziedzictwo (prolog)

Mazurÿ, Warnijoki, Jadźwięgi, Prūsai.
Zostało po Was tak niewiele, ledwie cień. Nieobecni…
Dawni mieszkańcy Warmii, Mazur i Suwalszczyzny.

Średniowieczni Prusowie i Jaćwingowie byli dumnymi wojownikami z północy. Ponieśli klęskę tocząc niezliczone wojny z sąsiadami, a nieliczni, którzy przetrwali, wtopili się w inne narody. Choć wierzyli, że dusze zmarłych po wsze czasy snuć się będą po rodzimych ostępach, sami zniknęli w pomroce dziejów. Ślady ich obecności, to nie tylko porośnięte grodziska i zapadłe w ziemie kamienne posągi zwane pruskimi babami. Strzępy ich dawnej mowy pobrzmiewają do dziś w nazwach jezior Dargin i Mamry, rzek Pisa i Krutynia, wiosek Mieruniszki i Sterławki, a także wielu, wielu innych. Rozrzucone po Polsce wioski o egzotycznych nazwach Jaźwiny, Sudwa i Pruski to relikty miejsc, gdzie osadzano pruskich i jaćwieskich jeńców. Tożsamość tych dumnych wojowników wyziera z nazwisk wielu współczesnych Polaków – potomków tajemniczych przybyszów z północy.

Po wielu latach na ich wyludnione ziemie napłynęli osadnicy z Mazowsza, Ziemi Chełmińskiej i Dobrzyńskiej. Nazwano ich Mazurami i Warmiakami. W obliczu germanizacji i narzucanego postępu, dawni osadnicy z Rzeczypospolitej stopniowo porzucali zwyczaje a także mowę przodków. Prześladowani i wypędzeni ze swojej ojczyzny w wieku XX, rozpłynęli się we współczesności, na zawsze odcięci od korzeni.

Ta płyta jest hołdem Waszemu zaginionemu dziedzictwu…

Jacek „Wiejski” Górski

Tekst pochodzi z kolekcjonerskiego, płytowo-broszurowego albumu Projekt Arboretum pt. „Mazurÿ, Warnijoki, Jadźwięgi, Prūsai”.