Warnija i Mazurÿ

Kiedyś, dawno, dawno temu, Mazurzy podzielili swój kraj na kilka części. Były to między innymi: Mazury Piaszczyste – mało urodzajne tereny wokół Szczytna,

Mazury Kamieniste położone w okolicy Orzysza, zaś wzniesienia które królowały na wschodzie, pod Gołdapią, nazywane były Mazurami Garbatymi.
Niegdysiejsze Mazury, to kraina porośnięta gęstym borem poprzecinanym mniejszymi i większymi jeziorami. Bodaj nie było dawniej wioski, co by nad jeziorem, albo przynajmniej nad rzeczką nie leżała. Do największych jezior Mazur zaliczano między innymi: Węgoborskie (Mamry), Śniardowe (Śniardwy), Niewotyńskie (Niegocin), Dalgowisko (Tałty-Ryńskie), Orzyskie (Orzysz), Niebolińskie i Warszawskie (Roś).
Leżące na Warmii jeziora: Rasząg, Kalwa i Kośńo, to dawne pruskie: Ransigē, Kalwē, Kaisnikis. Wszystkie on należą do pojezierza Olsztyńskiego, przez którego środek płynie rzeka Łyna, zwana przed wiekami Alna.
Jednym z największych jezior Warmii jest Dadaj, którego nazwa prawdopodobnie wywodzi się z pruskiego słowa Dadajs. Ludowy wiersz o jeziorze Dadaj przetrwał dzięki Warmiaczce, Pani Marii Hambruchowej. Został utrwalony w nagraniu z lat pięćdziesiątych XX wieku. Posłużył on nam za inspirację, jednak postanowiliśmy połączyć go z wierszem Leopolda Staffa.

Jacek „Wiejski” Górski

Tekst pochodzi z kolekcjonerskiego, płytowo-broszurowego albumu Projekt Arboretum pt. „Mazurÿ, Warnijoki, Jadźwięgi, Prūsai”, gdzie towarzyszył utworowi „Dadaju, jezioro moje & Pabrzegi o zmierzchu”.